Rydze to jedne z najpopularniejszych grzybów jadalnych, szczególnie cenione w polskiej kuchni za swój intensywny smak i wyjątkowy aromat. Ich pomarańczowy kolor i delikatna, mięsista konsystencja sprawiają, że są nie tylko smaczne, ale też estetycznie prezentują się na talerzu. Jednym z najciekawszych sposobów na zachowanie ich wyjątkowego smaku przez cały rok jest marynowanie. Rydze marynowane doskonale sprawdzają się jako dodatek do kanapek, sałatek, wędlin czy mięsnych przystawek, a ich lekko kwaśny, korzenny smak dodaje charakteru każdej potrawie.

W naszym przepisie krok po kroku pokażemy, jak przygotować rydze w aromatycznej zalewie, by cieszyć się ich smakiem niezależnie od sezonu.

Rydz, czyli grzyb z rodziny gołąbkowatych, to popularna nazwa mleczaja rydza (Lactarius deliciosus) oraz jego bliskich krewnych, które rosną głównie na terenach leśnych. Są to grzyby jadalne, bardzo cenione w kuchni polskiej ze względu na swój wyrazisty smak i aromat.

Jak rozpoznać rydza?

Rydz ma kilka charakterystycznych cech, które pomagają go rozpoznać:

  • Kapelusz: Ma kolor od pomarańczowego do czerwonopomarańczowego, często z koncentrycznymi okręgami. Może mieć lekko wklęsły kształt.
  • Blaszki: Gęsto ułożone, w podobnym kolorze do kapelusza, często wydzielają pomarańczowy sok po uszkodzeniu.
  • Trzon: Również pomarańczowy, pokryty delikatnymi zagłębieniami lub kropkami.
  • Mleczko: Charakterystyczną cechą rydzów jest wydzielanie mleczka o pomarańczowym kolorze. Po pewnym czasie mleczko może zmienić barwę na zielonkawą.

Jakie rodzaje rydzów występują w Polsce?

W Polsce można spotkać kilka odmian mleczajów:

  • Mleczaj rydz (Lactarius deliciosus): Najbardziej znany i ceniony gatunek o intensywnie pomarańczowym kolorze i delikatnym smaku.
  • Mleczaj jodłowy (Lactarius salmonicolor): Rośnie głównie pod jodłami i ma podobny wygląd do rydza zwyczajnego, ale jest trochę jaśniejszy.
  • Mleczaj świerkowy (Lactarius deterrimus): Często mylony z mleczajem rydzem, występuje głównie pod świerkami i jest nieco mniej intensywny w smaku.

Wszystkie powyższe gatunki są jadalne i cenione z racji swoich walorów kulinarnych. Wszystkie są też dość poodbne i potocznie zazwyczaj na każdy z nich mówi się "rydz", zatem i my w dalszej części artykułu będziemy używać tej nazwy na określenie dowolnego mleczaja.

Rydze - właściwości zdrowotne

Rydze, podobnie jak inne grzyby, są niskokaloryczne, ale bogate w składniki odżywcze. Mają następujące właściwości zdrowotne:

  • Białko i błonnik: Są źródłem białka roślinnego i błonnika, co sprzyja uczuciu sytości.
  • Witaminy: Zawierają witaminy z grupy B (B2, B3), które wspierają zdrowie układu nerwowego i metabolizm.
  • Minerały: Są źródłem ważnych minerałów, takich jak potas, magnez i żelazo, które wspomagają funkcjonowanie układu krążenia.
  • Przeciwutleniacze: Zawierają antyoksydanty, które pomagają chronić komórki przed stresem oksydacyjnym, co może wspierać zdrowie organizmu i spowalniać procesy starzenia.
  • Niskokaloryczność: Dzięki niskiej zawartości tłuszczu i kalorii są dobrym wyborem dla osób na diecie.

Rydze marynowane - przepis

Z poniższej ilości składników wyjdzie marynata na ok. 1/2 kg rydzów, choć ilość zużytej zalewy zależy też od rozmiaru słoików.

  • 400 ml wody
  • 150 ml octu spirytusowego 10%
  • 1 łyżka cukru
  • 1 łyżeczka soli
  • 4 ziarna ziela angielskiego
  • 4 ziarna pieprzu
  • 2 liście laurowe
  • gorczyca biała ziarna
Ja lubię rydze w wersji dość wytrawnej. Jeśli jednak dla kogoś powyższy przepis okaże się zbyt kwaśny, można śmiało dodać jeszcze 1/2 łyżki cukru lub pokrojoną w cienkie plasterki marchewkę.

Rydze dokładnie czyścimy i odcinamy nóżki. Następnie blanszujemy, tzn. lekko obgotowujemy w osolonej odzie przez ok. 5 minut. Składniki na zalewę mieszamy i zagotowujemy. Rydze układamy w wyparzonych słoikach i zalewamy zalewą tak, żeby w każdym słoiku zostało ok. 20% wolnej przestrzeni. Do każdego słoika dodajemy pół łyżeczki gorczycy. Słoiki zakręcamy i pasteryzujemy.

Rydze marynowane to wspaniały sposób na zachowanie smaku jesiennych grzybów na długie miesiące. Przygotowane zgodnie z przepisem, stają się pysznym dodatkiem, który wzbogaci niejedno danie i doda mu wyjątkowego aromatu. Zamknięte w słoikach, rydze stanowią smakowity zapas na zimowe wieczory, idealnie pasując jako przekąska lub dodatek do domowych obiadów. Raz spróbowane, z pewnością będą powracały na Twój stół każdego sezonu – marynowane rydze to smak, który po prostu warto mieć w swojej spiżarni!